مگس‌پران معمولاً فقط اندکی آزاردهنده است و در طول زمان فرد به آن‌ها عادت می‌کند یا ممکن است مگس‌پران به‌کلی ناپدید شود. اما برای برخی از سالمندان مگس‌پران با بینایی تداخل می‌کند و تمرکز فرد را به هم می‌زند.
ماده ژله‌مانندی به نام زجاجیه مرکز کره چشم از پشت عدسی تا شبکیه را اشغال می‌کنند. ساختمان زجاجیه از شبکه اسفنج‌مانند از رشته‌های بسیار ظریف تشکیل شده است که همراه با آب و مواد محلول حالتی شبیه سفیده تخم‌مرغ پیدا می‌کند. با افزایش سن این رشته‌ها ضخیم می‌شوند و در برخی از جاها به هم می‌چسبند و توده‌های متراکمی ایجاد می‌کنند.
از طرف دیگر ماده زمینه‌ای زجاجیه هم با افزایش سن سیال‌تر می‌شود. خرده‌ریزهای حاصل از این تغییرات در داخل زجاجیه شناور می‌شوند و هنگامی‌که در مسیر نور ورودی به چشم‌ها قرار می‌گیرند، مگس‌پران ایجاد می‌کند. اگر به یک پس‌زمینه درخشان و یکنواخت مانند آسمان آبی خیره شوید، می‌توانید راحت‌تر این مگس‌پران‌ها را تشخیص دهید.
اغلب مگس‌پران‌ها کوچک هستند و اختلالی در بینایی ایجاد نمی‌کنند. اما یک نوع از مگس پران به نام «حلقه ویس» بزرگ‌تر و به شکل حلقه است. این نوع مگس‌پران نسبت به سایر مگس‌پران بیشتر بینایی را مختل می‌کند. این نوع بزرگ‌تر مگس‌پران هنگامی‌که ایجاد می‌شود که زجاجیه که به‌طور طبیعی روی پرده شبکیه در پشت چشم تکیه دارد، از شبکیه جدا می‌شود.
درمان
در مواجهه با مگس‌پران دو کار می‌توان کرد: یکی اینکه آن‌ها را نادیده گرفت و دیگری اینکه در موارد شدید و مختل‌کننده بینایی از جراحی استفاده کرد.
جراحی که برای این مقصود انجام می‌شود، «ویترکتومی» نام داد که در آن جراح این ژل به همراه خرده‌ریزهای درونان را از پشت چشم برمی‌دارد. این جراحی موثر است، اما خطراتی هم دارد، ازجمله افزایش احتمال دچار شدن به کاتاراکت یا آب‌مروارید (کدر شدن عدسی) و جدا شدن شبکیه.
پزشکان معمولاً به‌عنوان آخرین شیوه در مواردی که مگس‌پران دید را به‌شدت مختل کرده باشد، به این جراحی متوسل می‌شوند.
چه‌کار باید کرد
بهترین کار نادیده گرفتن مگس‌پران‌ها و صرفاً مراقبت از لحاظ ظهور ناگهانی مگس‌پران‌های جدید است که در این صورت باید به دکترتان اطلاع دهید. از طرف دیگر اگر مجموع رشته‌ها، قطعه‌ها و سایر خرده‌ریزهای ایجادکننده مگس‌پران واقعاً بینایی‌تان را مختل کرده‌اند و مانع انجام فعالیت‌های روزانه یا کارتان می‌شود، باید با مشورت با دکترتان سودمندی‌های جراحی و خطرات احتمالی آن را سبک و سنگین کنید و تصمیم بگیرید.
مگس‌پران‌هایی که باید جدی گرفته شوند
یک عارضه وخیم‌تر که ممکن است با مگس‌پران معمولی اشتباه شود، جداشدگی یا پارگی شبکیه است. در این حالت یک بروز ناگهانی شمار زیادی مگس‌پران، جرقه‌های نور یا ایجاد بخش‌های تاریک در میدان بینایی رخ می‌دهد. اگر دچار این عارضه شوید، باید فوراً به پزشک یا متخصص چشم مراجعه کنید. جداشدگی یا پارگی شبکیه نیاز به تشخیص و درمان فوری دارد.
این افراد در معرض خطر بیشتر پارگی یا جداشدگی شبکیه هستند:
- - افراد سالمندتر.
- - افراد نزدیک‌بین.
- - داشتن سابقه خانوادگی پارگی یا جداشدگی شبکیه.
- - داشتن سابقه اخیر مگس‌پران که چشم‌پزشک علت آن را جدا شدن زجاجیه از شبکیه دانسته است.
- - سابقه جراحی چشم.
منبع: Harvard Health Letter