دکتر احمد دلبری، دارای دکترای تخصصی طب سالمندان به مناسبت حلول ماه مبارک رمضان مطلب ویژه ای برای سایت صندوق ها ارسال کرده است متنی که از نظرتان می گذرد توصیه های این محقق حوزه سلامت و بهداشت در سالمندی است.
دوران سالمندی همراه با تغییر در نیاز های تغذیه ای بوده، بطوریکه نیاز به انرژی در سالمندان کاهش یافته، نیاز های پروتئینی قدری افزایش و میزان نیاز به آب و مایعات حداقل ۸- ۶ لیوان می باشد.
اگرچه متخصصان بر این باورند که روزه داری برای سالمندان در صورت برخورداری از سلامتی و موافقت پزشک معالج، ممنوعیتی نداشته؛ ولی در مورد سالمندانی که بنا به دلایلی دارو مصرف می کنند، باید تحت نظر و مشورت پزشک باشند و با نظر آنان روزه بگیرند.
توصیه های لازم جهت روزه داری در دوران سالمندی:
۱. با توجه به اینکه سالمندان کمتر احساس تشنگی می کنند و به نحوی سیستم اعلام تشنگی آن ها محدود یا کند شده از این رو جهت جلوگیری از کم آبی، مصرف آب و مایعات نبایستی بر اساس میزان تشنگی باشد. یعنی اینکه طوری تنظیم کنند که میانگین روزی ۶ تا ۸ لیوان آب بنوشند.
۲. مصرف ۸-۶ لیوان آب، شیر، آب میوه و چایی از فاصله زمانی افطار تا سحر جهت جلوگیری از یبوست و کم آبی شدید توصیه می گردد. در بیماری های قلبی و ریوی جهت گرفتن روزه و میزان نیاز به آب با پزشک معالج مشورت کنید.
۳. بهترین نوشیدنی برای افطار کردن شیر نیم گرم به همراه خرما و یا عسل می باشد.
۴. نوشیدن آب و چایی به میزان زیاد جهت جلوگیری از کم آبی در دقایق انتهایی و قبل از اذان صبح می تواند باعث نفخ معده و برگشت محتویات معده به مری گردد.
۵. چای پررنگ، قهوه و کاکائو به علت دفع بیشتر آب از بدن در ماه مبارک رمضان توصیه نمی گردد.
۶. با توجه به گرمای برخی استان های کشور، برای پیشگیری از گرما زدگی و کم آبی حتی الامکان از منزل خارج نشوند.
۷. انجام فعالیت های ورزشی و تحرک زیاد باعث تعریق بیشتر و کم آبی بدن می گردد، لذا سعی شود میزان فعالیت ها کاهش یافته و از افطار تا سحر انجام گردد.
۸. به هیچ وجه سحری را از برنامه غذایی حذف نکنید. با عجله سحری نخورده و زمان کافی به آن اختصاص دهید و سعی کنید بعد از خوردن سحری قدری قدم بزنید.
۹. کم آبی می تواند باعث شدت یبوست درسالمندان گردد. جهت جلوگیری از یبوست به علت کم آبی و تغییر در زمان و نوع تغذیه روزه داران سالمند سعی کنید از منابع غذایی فیبر دار مانند سبزیجات و میوه ها، غلات سبوس دار وحبوبات بیشتر استفاده گردد.
۱۰ . جهت پیشگیری از مشکلات گوارشی از خوردن غذا های سرخ شده و چرب اجتناب گردد.
۱۱. مصرف کربوهیدرات های دیر جذب مثل برنج، غلات، سیب زمینی در وعده غذایی سحر کمک به حفظ قند در طول روز می کند.
۱۲. مصرف زیاد قند های ساده و زود جذب مثل زولبیا و بامیه در سحر باعث ترشح بیشتر انسولین و کاهش قند خون در طول روز می گردد، لذا توصیه به مصرف خرما و میوه های شیرین بجای این شیرینی ها می گردد.
۱۳. با توجه به جذب کمتر و دفع بیشتر کلسیم در دوران سالمندی مصرف لبنیات کم چرب در وعده غذایی افطار و سحر توصیه می گردد.
۱۴. بیماران سالمند مبتلا به بیماری های مزمن مثل دیابت، پر فشاری خون، اختلالات تیروئیدی و بیماری های اعصاب و روان با نظر پزشک معالج روزه بگیرند.
۱۵. پزشک معالج تنها فرد مجاز برای تغییر زمان مصرف دارو ها می باشد.
۱۶. سرگیجه ناشی از افت فشار خون و کاهش قند خون در سالمندان می تواند منجر به سقوط و زمین خوردن گردد، لذا نیاز به مراقبت بیشتری دارند.
۱۷. افت فشار خون در بعد از ظهر ها که همراه با ضعف، سردرد، سرگیجه، رنگ پریدگی و تعریق می باشد می تواند با افزایش مصرف مایعات، خنک شدن و استراحت کافی کاهش یابد.
۱۸. سرگیجه ناشی از افت فشار خون و کاهش قند خون در سالمندان می تواند منجر به سقوط و زمین خوردن می گردد لذا نیاز به مراقبت بیشتری می دارد.
۱۹. خطرناک ترین عارضه روزه داری در بیماران دیابتی کاهش بیش از حد قند خون می باشد. لذا در صورتی که قند خون به کمتر از ۵۰ رسید و یا علائم کاهش شدید قند (گیجی، عدم تمرکز، رنگ پریدگی، تعریق شدید، لرزش اندام ها، اختلال دید و سیاهی رفتن چشم) داشتید روزه خود را افطار کنید.
۲۰. سالمندان دیابتی که قند ناشتا بیش از ۱۶۰ داشته، بیماری مزمن دیگری دارند، و یا اخیرا دچار کاهش قند خون شدند برای گرفتن روزه حتماً با پزشک معالج مشورت نمایید.
۲۱. در بیماران دیابتی که پزشک اجازه گرفتن روزه را داده است سعی کنند یک افطار ساده داشته و پس از ۲-۱ ساعت غذای اصلی و قبل از خواب غذای مختصری میل کنند و سحری را به هیچ وجه حذف نکنند
با توجه به مطالب بیان شده سالمندی به تنهایی مانعی برای روزه داری در ایام ماه مبارک رمضان نیست ولی نیاز به ملاحظات و تمهیدات خاصی دارد که چنانچه مورد توجه قرار نگیرد می تواند تبعات ناگواری به همراه داشته باشد.