حسین قربان زاده با حضور در برنامه صف اول شبکه خبر با بیان اینکه هلدینگ پتروشیمی خلیج فارس؛ غول شرکت‌های پتروشیمی در کشور تلقی می‌شود و در منطقه جزو شرکت‌های رده یک است افزود:تاکنون هیچ عرضه بلوکی با این حجم و ارزش که بیشتر از ۱۰۰ هزار میلیارد تومان باشد چه در صنعت پتروشیمی و چه صنایع دیگر نداشته ایم.
وی افزود: نماد فارس را در بازار سرمایه همه اهل فن و فعالان اقتصادی و بازار سرمایه می‌شناسند و بخش عمده‌ای از مردم نیز در دو سه سال اخیر با نماد فارس آشنا شده اند؛ زیرا ارزش بازاری این نماد از ۱۲۹۰ میلیارد تومان به ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار میلیارد تومان رسیده است، به همین خاطر نماد فارس جزو شرکت‌های یک یا دو بازار سرمایه است.
وی اضافه کرد: حدود ۲۸ شرکت غیربورسی زیرمجموعه هلدینگ فارس است که از این تعداد، ۲۴ شرکت به صورت کنترلی در اختیار هلدینگ خلیج فارس است و ۴ شرکت غیرکنترلی غیربورسی، حدود ۱۴ شرکت زیر مجموعه آن‌ها بورسی هستند که ۸ شرکت آن به صورت کنترلی در اختیار هلیدینگ خلیج فارس است و ۶ شرکت هم به صورت بورسی اداره می‌شود.
قربان زاده ادامه داد: پس در نتیجه نزدیک ۴۰ و اندی شرکت زیرمجموعه هلدینگ پتروشیمی خلیج فارس است که با محاسبات تقریبی حدود ۳۷ درصد صنعت پتروشیمی در اختیار هلدینگ خلیج فارس است.
وی با بیان اینکه هلدینگ خلیج فارس سال ۹۲ در بورس پذیرفته شده است، افزود: از آن سال تاکنون سهام این شرکت به روش‌های شناور، تدریجی، بلوکی و سهام عدالت واگذار شده است.
قربان زاده تصریح کرد: سود این شرکت در اولین سال واگذاری ۱۶۸۰ هزار میلیارد تومان بود و امسال این رقم به ۵۵ هزار میلیارد تومان رسید.
رئیس سازمان خصوصی سازی گفت: این شرکت با سودآوری خود، توانسته علاوه بر تامین مالی طرح‌های توسعه‌ای خود، ۲۰ همت نیز از بدهی خود به دولت را نیز پرداخت کند.
وی با اشاره به افتتاح توسعه طرح‌های مهم این هلدینگ چون؛ هرمز در عسلویه، الماس در ماهشهر یادآوران در جفیر و پالایشگاه بیدبلند اظهار داشت: پتروشیمی گچساران نیز در آستانه افتتاح است. هر چند که طرح‌های دیگری هم هستند که اگر افتتاح شوند بسیار ارزنده و سودآوری این شرکت را بیشتر می‌کنند؛ بنابراین هلدینگ پتروشیمی خلیج فارس ارزنده‌ترین شرکت دولت در لیست واگذاری بوده که از ۱۸ و ۷۵ صدم درصد سهم این شرکت، ۱۲ درصد آن واگذار شد.
قربان زاده درباره اهمیت رقابت بر سر این بلوک ۱۲ درصدی گفت: هر کسی که این ۱۲ درصد را می‌خرید و با سهام قبلی اش تجمیع می‌شد، می‌توانست کنترل فارس را تقریباً به دست بیاورد.
رئیس سازمان خصوصی سازی با اشاره به شرکت تابان وابسته به صندوق بازنشستگی نفت که حدود ۲۶ درصد به طور مستقیم سهام فارس را در اختیار دارد و با سهامی که به صورت غیر مستقیم و خرد خریداری کرده، توانسته با توافقی که با تاپیکو که ۹ درصد سهامش در اختیار شستا بوده است و تقریباً دو صندلی مدیریتی را تا قبل از این معامله داشتند و تلاش برای تصاحب صندلی سوم مدیریتی به رقابت پرداختند.
وی ادامه داد: سهام عدالت به صورت مستقیم و غیرمستقیم حدود ۲۴ درصد سهام فارس را در اختیار دارد که عملا با در اختیار داشتن دو صندلی در مجمع شرکت می‌کنند که طبیعتا خرد هم هستند؛ اما اگر این ۱۲ درصد را پالایشگاه نفت تهران که خریدار دوم بود می‌خرید، همان نقشی را ایفا می‌کرد که شرکت اهداف برنده در این مزایده انجام می‌داد.
قربان زاده با بیان اینکه ۲۶ مهر آخرین مهلت برای ارایه ضمانت از سوی خریداران بود یادآور شد:کارگروه پایش اهلیت که در سازمان خصوصی سازی و با حضور نهادهای نظارتی، نمایندگان هیأت واگذاری، نمایندگان دستگاه‌های تخصصی و وزارتخانه‌های ذیربط تشکیل می‌شود، اهلیت و صلاحیت متقاضیان شرکت در مزایده را بررسی می‌کنند.
وی گفت: دو شرکت، پالایشگاه نفت تهران و شرکت اهداف، متقاضی خرید بودند که مزایده از روز شنبه اغاز و پس از سه روز رقابت نهایتا روز دوشنبه ۱۰ آبان این مزایده با ۳۲ درصد افزایش قیمت پایه انجام شد.
وی درباره قیمت پایه این مزایده هم گفت: زمانی که مزایده در هیأت واگذاری مصوب شد، قیمت نماد فارس ۷۳۵ تومان روی تابلو معاملات با ۹۰ درصد اضافه ارزش بلوکی بود که ارزندگی این سهم را نشان میدهد و قیمت پایه هم ۱۳۹۷ تومان برای هر سهم مزایده تعیین شد که نهایتا در روز سوم و در پایان بازار، معامله با پیشنهاد شرکت هدف بر روی ۱۸۵۱ تومان قرار گرفت که پالایشگاه نفت تهران نیز عددی بالاتر از آن پیشنهاد نداد، بنابراین معامله با ۱۸۵۱ تومان قطعی شد.
رئیس سازمان خصوصی سازی افزود: ارزش کل ۱۲ درصد با قیمت پایه، ۸۲ هزار میلیارد تومان بود که در یک رقابت سالم و شفاف و ۲۷۰ بار جابجا شدن قیمت روی تابلو حتی بصورت یک تومان، یک تومان، پنج تومان، ۲۰ تومان، ۵۰ تومان نهایتاً به ۱۰۸ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان رسید.
وی درباره این سئوال که چرا دولت، این شرکت را با این سطح از ارزندگی که اعداد و ارقام گویای کامل وضعیت شرکت است واگذار کرد؛ گفت: دولت باید هم این شرکت و هم شرکت‌هایی که در این اندازه و مقیاس مانند فولاد، مس و صنایع دیگر هستند را واگذار کند.
وی در پاسخ به این سوال که این واگذاری حکم قانونی بود یا دولت برای تأمین مالی آن را واگذار کرده است؟ افزود: این سوال از سال گذشته که بحث واگذاری مطرح بود، به عنوان شبهات بیان شده بود، حتی دوستان ما در وزارت نفت و شرکت ملی صنایع پتروشیمی در جلساتی که برگزار می‌شد، این استدلال را داشتند که اجازه دهید وزارت نفت از طریق صنعت پتروشیمی، این واگذاری را اداره کند.
قربانزاده ادامه داد: من با این نگرش مشکل دارم که معتقد است که ایفای وظایف حاکمیتی در گروی تصدی گری است، یعنی می‌گوید نمی‌توانیم تنظیم گری انجام دهیم، مگر این که مالک باشیم، اتفاقاً در اصل ۴۴ و سیاست‌های کلی اصل ۴۴ آمده است که باید هنر تنظیم گری بدون تصدی گری را داشته باشید؛ یعنی بتوانی در برج مراقبت نظارت، با قیمت خوراک و حوزه‌های مختلفی که در قانون بودجه و در قوانین و آیین نامه‌های مختلف دولت ابزار دارد؛ تنظیم گری انجام دهید، بنابراین تمسک به این که حتما ًمالک باشیم تا بتوانیم اداره کنیم، خلاف روح اصل ۴۴ و سیاست‌های کلی اصل ۴۴ تلقی می‌شود.
رئیس سازمان خصوصی سازی افزود: در مورد این شرکت هم درست است که ارزنده است و سود آن از ۱۶۰۰ میلیارد تومان به ۵۵ هزار میلیارد تومان رسیده است، اما مالیات این شرکت را هم باید بسنجید، این منطق اداره کشور است که شرکت را در مسیر خلق ارزش، افزایش بهره وری و کارآیی واگذار کنید تا بتوانید حیات و پویایی شرکت را در اقتصاد ملی و بهره آن مشاهده کنید.
قربان زاده در توضیح این موضوع گفت: دولت بهره خود را با اخذ مالیات، اشتغال بیشتر، تأثیر در تولید، صادرات و ارزآوری انجام میدهد، بنابراین نباید نگران بود که اگر درصدی مالکیت دولت کم می‌شود یا شرکت بسیار بزرگ است؛ پس حتماً باید قسمتی از آن را دولت داشته باشد؛ خیر، دولت می‌تواند به عدد نفوس خلایق در این کشور طرح توسعه‌ای ایجاد کند.
وی ادامه داد: اصلاً سازمان توسعه‌ای یعنی ایجاد کن، واگذار کن؛ حتی در قانون آمده است که سازمان توسعه‌ای باید طرح فولاد یا هر حوزه‌ای دیگر را ظرف سه سال ایجاد یا اجرا کند و وظیفه اش استمرار مالکیت نیست، بلکه احداث، توسعه و بعد هم واگذاری از این حوزه به حوزه دیگر است.
وی درباره اینکه آیا دولتی‌ها در موضوع واگذاری هم نظر بودند یا بر اساس حکم قانون و فشارها واگذار شد؛ گفت: فارس در لیست واگذاری بود و ۱۰۰ درصد باید واگذار می‌شد؛ ولی در مورد نظرات کارشناسی مختلف به صراحت عرض کردم که در وزارت نفت و ... استدلال کارشناسی داشتند، آن‌ها هم دغدغه و دلسوزی اداره کشور در حوزه پتروشیمی، تحریم و ... را مطرح می‌کردند؛ ولی راه دیگری برای اداره در این حوزه مطرح شد و آن اینکه با این واگذاری، دولت وارد فصل جدیدی در تعامل با صنعت پتروشیمی خواهد شد.
وی ادامه داد: شرکت بالادستی مثل هلدینگ خلیج فارس باید برای توسعه خود حضور پیدا می‌کرد تا پلیمری‌ها را به محصولات حوزه پایین دستی تبدیل و اشتغال ایجاد می‌کرد. برای همین استان‌های محروم، همین استان‌هایی که ما الآن بالادستی را پتروشیمی را عرض کردم سوپرمارکت نیست که در هر شهری کلنگی بزنیم و بگوییم می‌خواهیم برای شما پتروشیمی ایجاد کنیم؛ در حالی که اشتغال در پایین دستیِ صنایع بالادستی است.
رئیس سازمان خصوصی سازی گفت: اشتغال بالادستی به این معنا نیست که شما در کشور پتروشیمی را که باید کنار آب باشد، در جایی که مشکل آب دارد و منابع آبی را دچار چالش می‌کند، ایجاد کنید.
رییس سازمان خصوصی سازی گفت: انجام مزایده بلوک هلدینگ خلیج فارس در قیمت‌های بالاتر از قیمت فعلی سهام شرکت؛ نشان دهنده ارزندگی قیمت سهام این شرکت و شرکت‌های دیگر بورسی است.
وی افزود: وقتی ۱۲ درصد این هلدینگ، ۱۰۸ هزار میلیارد تومان ارزش گذاری شده، پس کل شرکت ۹۰۵ هزار میلیارد تومان خواهد بود؛ لذا هنوز بخش خصوصی واقعی که توانمندی این حجم از سرمایه گذاری را داشته باشد، نداریم و نساختیم و برای همین باید به سمتی برویم که در این مسیر نیاز به افزایش کیفیت حکمرانی شرکتی داریم.
قربان زاده اضافه کرد: هر دو خریدار این بلوک صلاحیت و اهلیت داشتند و این موضوع بررسی شده بود و روی تابلو هم رقابت شفاف و نفس گیری شکل گرفت که پس از سه روز برنده نهایی مشخص شد.
قربان زاده درباره تاثیر این واگذاری بر اقتصاد گفت: اتفاقی که با فروش در چنین مزایده‌هایی می‌افتد؛ اینکه دولت از محل غیرتورمی تأمین مالی انجام میدهد؛ به این معنی که فروش این دارایی‌ها بهتر از چاپ پول و اثر تورمی که در اقتصاد می‌گذارد، است.
وی افزود: در بازار سرمایه نیز این تاثیر این واگذاری مشخص شد؛ به نحوی که قیمت سهم فارس از ۶۰۷ تومان به حدود ۶۴۷ تومان رسید و ۲۰ میلیون صف خرید شد.
وی تصریح کرد: خریداران بزرگی که می‌فهمند چه پولی را پرداخت می‌کنند، در واقع تایید کننده ارزندگی سهم هستند.
وی گفت: نه فقط فارس، بلکه فولاد و مس هم همین است، و این قیمت‌ها در بازار سرمایه در نازل‌ترین سطح خودش قرار دارد و این واگذاری می‌تواند این پیام را برای بازار داشته باشد که قیمت‌های حداقلی فرصتی برای خرید است و امکان ایجاد رونق در بازار و رشد شاخص را فراهم کند.
رئیس سازمان خصوصی سازی ادامه داد: هلدینگ پتروشیمی خلیج فارس؛ هلدینگ مادری است که در این حوزه نقش راهبری دارد. ولی به هر حال این ۱۲ درصد واگذار شد و شرکت اهداف به نوعی کنترل فارس را به دست آورد؛ ولی این شرکت اهداف باید بداند که هلدینگ پتروشیمی خلیج فارس؛ کلیدی‌ترین شرکتی است که همه روی آن نظارت و حساسیت دارند.
قربان زاده با انتقاد از ایجاد طرح‌های مختلف در کشور بدون مطالعه کارشناسی هم گفت: کم آبی؛ مهمترین موضوعی که در کویر با آن مواجهه ایم، اما تلاش کردیم تا صنایع بالادستی را توسعه دادیم، به جای این که زنجیره پایین دستی را به ویژه در مناطق مرزی با شهرک‌های مختلف توسعه دهیم.