ریتم را حفظ کنید
ریتم های روزانه زندگی ما را کنترل می کنند. بیش از صد عملکرد اندامهای بدن به سیکلهای روزانه مربوط می شوند. بعضی در صبح سریعتر هستند و بعضی در شب. بعضی از هورمونها ممکن است در طول یک روز تا ۴ برابر تغییر کنند. دمای بدن که سوخت و ساز بدن را کنترل می کند، در میان روز در بالاترین سطح قرار دارد که در این مورد با مارمولک مشابهت دارد. وقتی خورشید طلوع میکند و دمای بدن مارمولک را به اندازه کافی بالا میبرد، او فعال میشود ولی در هنگام غروب خورشید، دمای بدنش کاهش مییابد و به خواب میرود.
در روز فکر کنید
براین اساس، کارکرد مغز درمیان روز، نسبت به ساعت ۳ صبح بهتر است. این فقط به دلیل کمبود خواب نیست، بلکه به این دلیل است که مغز و بدن شما کاملاً با سیکل شبانه روزی ۲۴ ساعته هماهنگ است. کارکرد مغز پس از ۲۳ ساعت بی خوابی، در هنگام ظهر، بهتر است تا کارکرد مغز پس از فقط ۶ ساعت بی خوابی در ساعت ۴ صبح!
آیا جغد هستید؟
آیا صبح با عقاب ها به آسمان می روید یا شب با جغدها هم صدا هستید؟ بعضی افراد بعد از ساعت ۱۰ شب عملکرد خوبی دارند. این افراد اصطلاحاً جغد هستند. این افراد ساعت درونی شان را اینگونه تنظیم کرده اند. اما اغلب ما در ساعات روز بهترین عملکرد را داریم، از روحیهی شاداب تری برخورداریم و قلب مان سریع تر می تپد. شواهد بیانگر این است که ریتم های شبانه روز در هنگام روز به اوج می رسند.
با نور و حرکت هماهنگ باشید
دو نیرو که ریتم طبیعی را تقویت می کنند، نو و فعالیت هستند. بعضی افراد از گرفتگی آسمان در زمستان رنج می برند و در حالت های شدید به هنجارهای عاطفی- فصلی دچار می شوند. راه حل این مشکل، نور بیشتر است. مهاجرت به سمت جنوب برای رسیدن به تابستان، واکنشی به شب های طولانی زمستان است. امروزه نور درمانی، به عنوان بخشی از درمان افسردگی پذیرفته شده است. به همین صورت، تحرک بدنی، برای تنطیم ریتم مفید است. وقتی که از نظر جسمی غیرفعال هستید، بدن شما بخشی از ریتم خود را از دست می دهد. به همین دلیل، همراه با افزایش سن، فعالیت جسمی منظم برای سلامتی لازم است.
مراقب تغییر زمان باشید
واضح ترین اختلال در ریتم بدن با تغییر شیفت کاری یا سفر با هواپیما به منطقه ای است که اوقات شب و روز آن با محل زندگی قبلی، تفاوت زیاد داشته باشد. یک کارگر شیفتی پس از ۶ هفته می تواند با برنامهی کاری روزانه هماهنگ شود. مشکل تغییر زمان در مسافرتها پس از گذشت چندین روز برطرف می شود. با تحرک جسمانی، بدن بسیار سریعتر ریتم جدید خود را باز می یابد.
تعطیلات و بازنشستگی
بازنشستگی باعث اختلال ریتم می شود. هم شخص بازنشسته و هم همسرش، به مدت دهها سال به ریتم فعالیت عادت کرده اند و ناگهان این وضعیت عوض می شود. با اینکه شما دیگر به سرکار نمی روید، ولی بدن تان به سطح خاصی از عملکرد در زمان مشخصی عادت کرده است. اگر مدت بیشتری در رختخواب بمانید یا شب بیشتر بیدار بمانید، هورمون های شما این الگو را تشخیص نمی دهند و احساس عدم تعادل و بی نظمی می کنید. با اینکه در تعطیلات لزومی ندارد که زود بیدار شوید، ولی برای زیاد خوابیدن با مشکل روبرو می شوید. اگر قرار است به خاطر جشنی، شب دیر بخوابید، بدانید که این جشن ریتم شما را بهم خواهد زد.
ریتم های خود را بشناسید تا بهتر زندگی کنید
محققان بسیاری درحال مطالعهی مواد شیمیایی بدن هستند که الگوی خواب را کنترل می کنند. دستیابی به چنین اطلاعاتی جالب خواهد بود ولی باید به یاد داشته باشیم که بدن ما این الگوها را در طول میلیونها سال تکامل آموخته است.
زندگی تا ۱۰۰ سالگی یعنی حفظ ریتم. اگر زندگیتان بیش از حد ریتم خارج شود، احتمالاً به ۱۰۰ سالگی نخواهید رسید. با بررسی وضع جسمی خود، دریابید که قدم زدن در صبح برایتان بهتر است یا در شب، آیا خواب نیمروزی برایتان مفید است و اینکه کار مولد چه زمانی برایتان آسانتر است. ریتم جریان زندگیتان را حفظ کنید.
منبع: کتاب ۹۹ گام تا ۱۰۰ سالگی نوشته دکتر والتر بورتز